‘Een ton talent’

Vijf jaar terug ontstond het idee van de ‘Slimme regenton’, tijdens een creathon. Dat idee is in de loop der jaren, in opvolgende studentenprojecten, verder uitgewerkt en verworden tot de ‘Regentoren’: een netwerk van slimme regenwaterbuffers. Niet alleen die oplossing is in de loop der jaren ontwikkeld, maar ook handenvol studenten die hieraan mee werkten: ‘een ton talent’. In dit artikel laten we het project zien, maar vooral ook wat deze aan activiteit bij studenten en afgestudeerden opleverde.

Van regenton naar regentoren

Tijdens 20Creathon in 2016 stond ‘waterstress’ als thema centraal. De vraag was hoe om te gaan met toekomstige wateroverlast in de stad Enschede. Om die te lijf te gaan is het noodzakelijk dat niet alleen de gemeente water kan bergen, maar dat particulieren dat ook doen. Eén van de bedachte oplossingen was ‘de slimme regenton’, die particulieren helpt hun steentje bij te dragen. Bij de verdere uitwerking van dat concept bleek dat het haalbaar is om deze ton te laten reageren op weersvoorspellingen. Bij extreme regen kan de buffer zichzelf legen (in de tuin of in het riool) en creëert zo extra waterberging. Door die tonnen aan elkaar te koppelen ontstaat een netwerk van slimme regenwaterbuffers: ‘de Regentoren’. De werking van zo’n enkele buffer zie je in bovenstaande animatie, gemaakt door Thiemen Doppenberg. Jeroen Waterink, afstudeerder Creative Technology, vertelt erover:

“Stel je voor dat de buffer is aangesloten op de waterafvoer. De buffer checkt zelf de weersvoorspellingen. Komt er een bui aan, dan maakt hij een berekening: hoe groot is het dakoppervlak, hoeveel water kan hij verwachten? Twee uur van tevoren laat hij voldoende inhoud wegstromen in het riool en dan is hij klaar om de bui op te vangen.”

Van regenton naar regentoren

In de opvolgende jaren is het concept steeds verder verfijnd en verbeterd en is er een pre-pilot uitgevoerd bij zeven projectdeelnemers thuis, dit jaar gevolgd door een pilot bij 25 particulieren. De slimme regenwaterbuffer bij hen in de tuin kent een inhoud van 250 liter. Een tweede pilot richt zich op bedrijventerreinen. Daarvoor wordt onderzocht of grote tanks van 20 tot 35 duizend liter geschikt te maken zijn. Deze XXL variant wordt geïnstalleerd en uitgeprobeerd op de campus van de Universiteit Twente. Stel je voor dat dat op meerdere plekken zou gebeuren: dan kunnen inwoners en bedrijven miljoenen liters hemelwater helpen opvangen, via waterberging op de plek waar de regen valt.

“Het regent talent”

Over de Regentoren is online veel te lezen (zie bijvoorbeeld hier, hier en hier). Het initiatief hiertoe werd vooral genomen door de Gemeente Enschede, Waterschap Vechtstromen en de Universiteit Twente. Veel van het onderzoeks- en ontwikkelingswerk werd echter verricht door studenten. Om te beginnen bij de genoemde 20Creathon, maar ook daarna: via circa 25 afstudeeropdrachten, en via inhuur van studenten (zowel UT uitzendbureau als op projectbasis). 

Zij onderzochten onder andere de benodigde techniek, de werking van waterberging, weersvoorspellingen, het regentoren-concept, de community-building daaromtrent, een benodigd dashboard, een bijpassend sensorennetwerk, DIY instructies voor particulieren en het ontwerp van de berging. Los van het onderzoeken en uitvoeren van pilots op de techniek komt bij een dergelijk concept ook de vraag kijken hoe het te organiseren, produceren en vermarkten. Ook daar hebben studenten een belangrijke rol bij. 

Waarde van water

De Regentoren is een project dat bijdraagt aan het bestrijden van wateroverlast, dat bovendien de betrokkenheid van inwoners en bedrijven bij klimaat vergroot. Het helpt tegen droogte en geeft waterberging, en bespaart drinkwater. Het helpt bovendien het waterschap aan de vermindering van schoon regenwater naar de zuivering, wat het zuiveringsproces benadeelt. De eigenaar van de buffer oogst regenwater, dat automatisch door de bui ververst en heeft op zijn telefoon alle info over zijn ton.

En: een dergelijk maatschappelijk vraagstuk is dus van waarde voor studenten. Zij ontdekken hoe ze bij kunnen dragen, en hun idee krijgt ook werkelijk een plek in de stad. Plus: de stad behoudt hen. Een dergelijk project biedt kansen om je talent in te zetten, als onderdeel van je studie danwel daarnaast. De 25 afstudeerders kunnen daarover meepraten, en de vijf studenten die dit project werkelijk werk heeft opgeleverd nog meer.