Keer het om: van oplossing naar vraag

Wat we heel erg gewend zijn om te doen, onder andere in het onderwijs, is om oplossingen te gaan verzinnen als we een vraag gesteld krijgen. Want zo werkt het, nietwaar? Er is een probleem, en dat moet gefixt worden. Zo werken we ook binnen het EnschedeLAB: we verzamelen vraagstukken, maken er ‘challenges’ van en vragen studenten met oplossingsrichtingen te komen. Vaak met een ontwerp of een onderzoek erbij, en aanbevelingen voor een vervolg.

Zouden we dat niet kunnen omkeren?
Zeker in de tijd waarin we de stad nog meer als rijke leeromgeving willen benutten, challenge-based learning vormgeven en werken aan ‘echte wereld problemen’ hebben we nóg meer praktijkvragen nodig. De grap is dat heel veel van die vragen verstopt zitten in de oplossingen die we al hebben ontdekt. Dat bleek althans toen we onlangs werden gevraagd om bij het begin van een nieuw Honours programma een ‘challenge’ in te brengen. Omdat er maar weinig tijd was leek het handiger de 75 studenten die het betrof juist een ándere vraag te stellen.

Maak van een oplossing een nieuw vraagstuk.
De opdracht aan hen was om bestaande oplossingsrichtingen, van challenges die we eerder deden, te bezien – als waren ze de challengepartner – en deze ‘om te keren’ naar weer nieuwe vragen die zorgen voor verdieping, verbreding of verwezenlijking. Met als resultaat dat zes van onze eerdere oplossingsrichtingen nu weer ‘geframed’ zijn als nieuwe vraagstukken om mee aan de slag te gaan. Binnenkort plaatsen we ze hier op de site, om weer nieuwe ‘challenges’ mee op te starten.

Een vliegwiel voor vragen.
Kennelijk kunnen we op die manier, als EnschedeLAB maar ook als collectief van studenten, niet alleen een vliegwiel zijn voor nieuwe oplossingen, maar óók voor nieuwe vragen. En: kan het dus de moeite lonen om studenten geen vraagstukken voor te leggen, maar oplossingen – en ze te vragen die om te keren. Dat vraagt empathie, analyse, verbeelding en het razendsnel doorgronden van een oplossing en het doordenken ervan: vooruit reflecteren, en zo weer nieuwe challenges aanzwengelen.